Zamek Wleński Gródek

Zamek Wleński Gródek, znajdujący się w przysiółku stanowiącym część miejscowości Łupki, około 20 kilometrów od Jeleniej Góry, powstał pod koniec XII wieku. Zdaniem niektórych badaczy warownia, powstała w miejscu wcześniej istniejącego grodu drewniano-ziemnego, jest najstarszym zamkiem na współczesnych ziemiach polskich.

Wzniesienie murowanej budowli przypisuje się księciu Bolesławowi I Wysokiemu. Na początku XIII wieku częstym gościem na zamku był książę Henryk I Brodaty, który rozbudował twierdzę o wieżę mieszkalną i kaplicę. Sześciokątną wieżę zastąpiono później okrągłą, która dotrwała do naszych czasów i wznosi się na wysokość 12 metrów.

W połowie XIII wieku zamek trafił w ręce syna Henryka II Pobożnego - awanturniczego księcia Bolesława II Rogatki. Warownia była wówczas wykorzystywana jako więzienie dla przeciwników politycznych. Bolesław II Rogatka w zamkowej wieży więził między innymi biskupa wrocławskiego Tomasza I, od którego żądał zamiany dziesięciny w naturze na pieniężną. W późniejszym okresie w podobny sposób potraktował własnego bratanka, Henryka IV Probusa, którego próbował zmusić do odstąpienia części majątku.

W połowie XIV wieku, za panowania księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego, nastąpiła rozbudowa zamku. Po jego śmierci, wdowa księżna Agnieszka przekazała twierdzę w zastaw lenny rycerzom von Zedlitz. W 1377 roku właścicielem warowni został z kolei Tymo von Kolditz, który dokonał jej dalszej rozbudowy i umocnienia.

Na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci zamek często zmieniał właścicieli, którzy nie dbali o budowlę. Dopiero w latach 1567-1574 Sebastian Zedlitz podjął się modernizacji twierdzy, w ramach której wzmocniono jej obronność podwyższając mury i wieżę. Jednak już w 1581 roku warownia stała się własnością Sebastiana von Schaffgotscha, a w 1605 roku awanturnika z rodziny von Zedlitz, Konrada, który gnębił okoliczną ludność, wymuszał daniny, a w razie sprzeciwu więził w lochu burmistrza miasta.

Los zamku został niejako przypieczętowany w czasie wojny trzydziestoletniej. Był on kilkakrotnie oblegany i zdobywany przez wojska szwedzkie i cesarskie oraz oddziały Janusza Radziwiłła, a w 1646 roku został także podpalony, przez co popadł w ruinę.

Po wojnie właścicielem zniszczonej twierdzy został pułkownik króla Francji Adam von Kaulhaus, lecz nie podjął on jej odbudowy. Zamiast tego wzniósł nowy pałac, w którym zamieszkiwał. W XVIII wieku warownię kupił hrabia Grunfeld, a po jego śmierci trafiła ona w ręce rodziny Haugowitz, której własnością pozostała aż do II wojny światowej.

Choć z zamku Wleński Gródek zachowały się jedynie ruiny, był on chętnie odwiedzany przez turystów, którzy mogli stąd podziwiać pasmo Karkonoszy oraz piękną panoramę Gór Kaczawskich i Pogórza Izerskiego. Niestety, w 2005 roku z powodu osypywania się kamieni z baszty, twierdza została zamknięta dla zwiedzających. Z kolei w 2006 roku runął niezabezpieczony mur, natomiast zamkowa baszta uległa silnemu przechyleniu.

Prace mające na celu odbudowę muru i zabezpieczenie wieży rozpoczęto w 2009 roku. W 2015 roku pozostałości dawnej warowni zostały ponownie udostępnione turystom.