Zamek Piastów Śląskich w Brzegu

Współczesny Brzeg to średniej wielkości miasto leżące nad Odrą, oddalone o około 40 kilometrów od Opola. Ale gdy cofniemy się o kilka stuleci, ujrzymy Brzeg w czasach jego największego rozwoju, kiedy był dumną stolicą księstwa. Wspaniałą pamiątką, przypominającą o jego niegdysiejszej potędze, jest Zamek Piastów Śląskich.

Zamek Piastów Śląskich w Brzegu został wzniesiony w pierwszej połowie XIII wieku i początkowo pełnił funkcję siedziby namiestnika książęcego. Jednak z chwilą powstania Księstwa Brzeskiego zmieniono przeznaczenie rezydencji. Od tej pory stała się ona własnością dynastii Piastów Śląskich, panującej przez kolejnych kilkaset lat.

Posiadłość rozkwitała wraz ze wzrostem znaczenia Brzegu. Spośród wszystkich modernizacji, najistotniejszą zainicjował Jerzy II. Zainspirowany architekturą Zamku Królewskiego w Krakowie, w XVI wieku przekształcił gotycką twierdzę w imponującą rezydencję renesansową, która zaczęła być określana mianem Śląskiego Wawelu.

W 1675 roku przedwcześnie zmarł Jerzy IV Wilhelm, ostatni potomek znamienitego rodu. Opuszczony i zaniedbany dwór książęcy stopniowo popadał w ruinę. O jego przyszłości miało przesądzić bombardowanie, dokonane przez wojska pruskie w 1741 roku. Ocalałe fragmenty zamku zaadaptowano między innymi na koszary i magazyny.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego w dawnej rezydencji wykonano drobne prace konserwacyjne, a następnie założono Muzeum Miejskie. Po zakończeniu drugiej wojny światowej zabezpieczono zabytkowe mury, by już siedem lat później stworzyć w nich zalążek Muzeum Piastów Śląskich.

Ale prawdziwy przełom miał dopiero nastąpić. W latach 1966-1990, w oparciu o XVI-wieczne założenia, przeprowadzono kompleksowe prace rekonstrukcyjne. W tym czasie powiększała się również kolekcja cennych eksponatów, związanych z historią miasta i ziemi brzeskiej oraz dziejami dynastii Piastów.

Obecnie książęca posiadłość znów zachwyca, choć Zamek Piastów Śląskich z lotu ptaka z pewnością zrobi na nas jeszcze większe wrażenie. Miłośników tajemnic do odwiedzin dodatkowo zachęcą relacje o pojawiającej się w studni twarzy księcia Jerzego II, natomiast dla twardo stąpających po ziemi wystarczającym argumentem będzie uzyskane w 2013 roku wyróżnienie w plebiscycie 7 Nowych Cudów Polski.