Pomnik Obrońców Wybrzeża Westerplatte

Zgodnie z definicją Westerplatte to uformowany w XIX wieku półwysep, leżący przy ujściu Martwej Wisły do Zatoki Gdańskiej. Jednak z historycznego punktu widzenia Westerplatte, wraz ze znajdującym się na nim Pomnikiem Obrońców Wybrzeża, jest jednym z najważniejszych symboli oporu Polski przeciwko najazdowi hitlerowców.

Westerplatte kojarzy się Polakom przede wszystkim z okresem II wojny światowej. W tym miejscu 1 września 1939 roku o godzinie 4:45 rozpoczął się ostrzał znajdującej się na Westerplatte Wojskowej Składnicy Tranzytowej przez szkolny pancernik Schleswig-Holstein. Pancernik kilka dni wcześniej przybył do gdańskiego portu z kurtuazyjną wizytą pod pretekstem awarii innego, wcześniej zapowiadanego, mniejszego okrętu.

Mimo że konstrukcja pancernika była nieco przestarzała, był on silnie uzbrojony, a pod pokładem przewoził szturmową kompanię Kriegsmarine, więc był odpowiednio przygotowany do ataku na Westerplatte. Choć pierwszy etap wojny prawdopodobnie rozpoczął się od nalotu na Wieluń o godzinie 4:40, to właśnie uderzenie na składnicę wojskową na Westerplatte stało się symbolem ataku hitlerowskich Niemiec na Polskę.

Zaledwie 205 polskich żołnierzy, pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego i jego zastępcy kapitana Franciszka Dąbrowskiego, przez siedem dni broniło się przed blisko 4000 żołnierzy niemieckich. Westerplatte skapitulowało 7 września, lecz przez cały ten czas było przykładem bohaterstwa, a także zachęcało do dalszej walki cały kraj.

By uczcić obrońców Westerplatte, Poczty Polskiej w Gdańsku i innych bohaterskich obrońców polskiego wybrzeża podjęto decyzję o wzniesieniu na półwyspie pomnika. Pomnik Obrońców Wybrzeża odsłonięto 9 października 1966 roku. Monument złożony z 236 bloków granitowych, o wysokości 25 metrów i łącznej wadze 1150 ton, został zaprojektowany przez Adama Haupta, Franciszka Duszeńko i Henryka Kitowskiego.

Co roku przy Pomniku Obrońców Wybrzeża odbywają się państwowe uroczystości związane z rocznicą wybuchu II wojny światowej. Co ciekawe, Westerplatte to jedyna nazwa wywodząca się z języka niemieckiego zachowana na terenie Gdańska. Nie zmieniono jej, ponieważ stała się ona swoistym symbolem walki o wolność.